Als je onze blogs leest, weet je dat we tijdens onze teambuilding op bezoek gingen bij de Catharina Schraderstichting, op Urk. Deze stichting is gevestigd in een enorme loods, als onderdeel van het Medisch Erfgoed; een grote collectie aan boeken en materialen uit vroeger tijden waarbij door de verschillende beroepsgroepen het verleden in ere gehouden wordt.

Catharina Schrader, waarnaar de stichting is vernoemd, was een Friese vroedvrouw die leefde van 1656 tot 1746; zij is geboren in Bentheim (Duitsland) en overleden in Dokkum. Zij trouwde tweemaal, overleefde haar beide echtgenoten, was moeder van 6 kinderen – maar bovenal de trouwe rechterhand van zeer veel Friese vrouwen die zij bijstond tijdens hun bevalling.

Heel bijzonder voor deze tijd: Catharina hield een dagboek bij. Het zogenoemde ‘Memorijboeck van de vrouwens’; hierin beschreef zij in een telegramstijl hoe vrouwen bevielen, welke complicaties er optraden en welke handelingen zij had moeten uitvoeren om moeder en kind te helpen. Het is heel interessant om te lezen, maar ook heel verdrietig vaak! Wat leven wij in een andere tijd zeg…

Hieronder zomaar willekeurig wat notities van Catharina Schrader; op de website van de stichting vind je het pdf van het dagboek. Met onder andere een heel boeiende inleiding van professor Kloosterman (uit 1984) waarin hij een analyse maakt van de bevallingen die Catharina begeleidde.

De stichting heeft als doel om de historische gegevens van het verloskundige vak te bewaren en toegankelijk te houden voor collega’s van nu. En dat is wat waard! Het is goed om je geschiedenis te kennen om het heden (en onze mogelijkheden) te waarderen… Lees maar eens mee…:

1694 den I mey nachtes ten twalef uren hebbe ick Haringh Schurtz
klermacker tot Merum sijn frauw Ibel van een jonge soon helpen verlosen.
Enn hade in achtin jar gen gehaet. Ginck goedt. Lof, U lof, o Here.

1694 den […] ben ick op de Auwde Zil gehalt bij Rensien, hyr vor An
genamt, syn hussfrauw. Enn har dor de hullpe van de Heere van een jonge
dochter verlost des avens 6 a 7 uren.

1696 den 13 jully bij Vrerick timmerman sijn wif Bauwki. War 3 dagen in arbeit.
Ginck seer schricklick. Konde ales nit helpen wat dockters ordenerden en ales
wat de konst vermogt. Most dor de meyster en mij tesamen dor het instrument
verlost worden. Dan het kint dodt war, mar de muder fris en gesont.

Langdurige bevallingen, overleden kinderen – moeders die stierven of placenta’s die er met de hand (thuis en zonder verdoving) uitgepeld werden; maar gelukkig ook vaak heel gesont (gezond)! Blij met ons vak en veel waardering voor deze vrouw, een van de grondleggers van ons beroep…